అనుకున్న నాలుగు టపాలు విజయవంతంగా విజయదశమి లోపు పూర్తి చేశాను. ఈ నలుగురు నాకే కాదు. ప్రతీ ఇంట్లోనూ ఉంటారు. అందుకే అందరూ connect అయ్యి చదివారు. చదివిన వారందరికీ శతకోటి నమస్కారాలు. వీళ్ళ నలుగురే కాదు. ఓపికతో వ్రాసుకుంటూ వెళ్ళాలే అడుగడుగునా బోలెడు మంది ‘అమ్మ’ లు మన జీవితాల్లో ఉంటారు.
వీరి జీవితాలు గమనిస్తే చిన్న చిన్న వాటికోసం అడుగడుగునా యుద్ధమే. మధ్యతరగతి జీవితం & Economical status ఒకటి. సాంఘిక కట్టుబాట్లు ఇంకొకటి. ఒక వేళ ఉద్యోగాలు చేసినా ఆర్థికంగా బాగానే ఉన్నా, ఒక కట్టుబాటు లోనే ఉన్నారు. అత్తగార్లు , ఆడపడుచులు అంటూ ఎంత తిట్టుకున్నా కలిసిపోవడం అనేది చాలా సామాన్యం.
వీళ్ళందరికీ చిన్నప్పుడే పెళ్ళిళ్ళు అయ్యాయి. డిగ్రీ పెట్టి కొలిచే చదువులు చదవకపోవచ్చు. ‘ యా దేవి సర్వ భూతేషు బుద్ధి రూపేణా’ అని పురాణాలు చదివి బుద్ధిని ఉపయోగించారు.
ఒదిగి ఉండడం ఓడిపోయినట్లు కాదు అనటానికి వీరి జీవితాలే నిదర్శనం !! ( ‘బోల్డన్ని కబుర్లు’ గారి అమ్మ గారు చెప్పిన మరచిపోలేని మాట)
ఇటువంటి family support system ప్రపంచంలో ఎన్ని చోట్ల ఉంది ? భారత దేశపు ఆడవారు ఈ రోజున అన్ని రంగాలలో ఎంతో పెద్ద బాధ్యత కలిగిన ఉద్యోగాలు చేయగలుగుతున్నారు అంటే చెక్కు చెదరని భారతదేశపు కుటుంబ వ్యవస్థ. అందులో ఏ మాత్రం సందేహం లేదు.
మరి భారత స్త్రీ కి ఎందుకు కట్టుబాట్లు ?
భారతదేశం వెయ్యేళ్ళు పరాయివారి పరిపాలన లో ఉంది. అనేక దాడులు జరిగాయి. ముఖ్యంగా స్త్రీల మీద. 1971లో బంగ్లాదేశ్ యుద్ధమప్పుడే లోనే 3 లక్షల మంది ఆడవారి మీద అత్యాచారాలు జరిగాయి అంటే వెయ్యేళ్ళ చరిత్రలో ఎన్ని జరిగివుంటాయో ఊహకు అందని విషయం. ఇన్ని దారుణాలు జరిగినపుడు ఇంటిలోని ఆడవారిని ఏ ధైర్యంతో బయటకి పంపుతారు? అటువంటప్పుడు కట్టుబాట్లే క్షేమం కదా మరి ? ఒకవిధంగా ఈ కట్టుబాట్ల మూలాన ఆడవారు ఆ ‘చదువు’లు చదవకపోవడం మంచిదే అయిందేమో కూడా. తెలుగు వారింట్లో గజేంద్ర మోక్షం పద్యాలూ, రుక్మిణీ కల్యాణాలు వినిపించేవా? సందేహమే !! ఆ ‘చదువు’ రాకపోవడం వల్లనే చాదస్తం రూపంలో కొన్ని సంప్రదాయాలు, విలువలు మిగిలే ఉన్నాయేమో కూడా .
ఇటువంటి family support system విరిచివేయడానికి అనేక ప్రయత్నాలు జరిగాయి. జరుగుతున్నాయి.
‘ఏనాడూ ధర్మం తప్పకు’ అని రాముడికి చెప్పి అడవులకి పంపింది కౌసల్య. ఇన్నేళ్లు ఈ కుటుంబ వ్యవస్థ నిలబడింది అంటే ఆడవారు ధర్మాన్ని తప్పలేదు. తప్పుతున్న వారిని సరిదిద్దారు. కానీ ఆ ఆడవారే ధర్మాన్ని వదిలేసేలాగా చేసే వ్యవస్థ తయారవుతుంటే ప్రతీ తల్లీ ఓ ‘శక్తి ‘ లాగా ఎదుర్కోవాలి!! అప్పుడే నిజమైన విజయదశమి !!
అందరికీ విజయ దశమి శుభాకాంక్షలు !!